OVERSTEEK ENGELAND 2009 MET DE ZWVU. Een heer van stand zeilt niet aan de wind……..
20/06/2009. Op deze prachtige morgen vol geweldig zeilweer was onze overtocht gepland. Ondanks het snelle afscheid dat ik noodzakelijk moest nemen van mijn echtgenote (ik heb nog geprobeerd het een half uurtje te rekken) uiteindelijk om 11.30 uur toch maar losgegooid en vertrokken vanuit Seaport Marina IJmuiden.
Wij waren van meet af aan met de Bestevaer (Victoire 822) de laatste in de rij. Voorop voornamelijk de Carolina (Bavaria 34) van Hans Timmer, gevolgd door de Sohé (Spirit 28) van Rob en Wil Heijblom, de Dehler 28 van organisator en reisvader Piet Aafjes, direct daarbij de snelste 27 voeter van het Alkmaardermeer, de Dufour 2800 Gekke Gerrit van Bert de Weers. En in de achterhoede de Sabai Sabai, de Compromis 888 van Peter Mensing en de Compromis 850 Astron van Bert Wessels . Na een stief kwartiertje tegen de eerste heftige golven van de onstuimige Noordzee in te hebben gebeukt bleek dat er meer golven waren, die het comfort bepaalden, dan er wind was. Een krappe windkracht 4. Het rif in het grootzeil kon er dus uit. Hierna met al snel lekker wat meer druk in het grootzeil konden we de Compromis 850 van Bert Wessels al snel inhalen. Na een eerste rondje marifooncommunicatie met de medezeilers waarin iedereen aangaf lekker te zitten, gaf Bert Wessels een uur later toch aan terug te keren naar de Nederlandse wal. Wij waren ondertussen aan het matchracen met onze mede rode lantaarndragers van de Sabai Sabai. Het weer was dus werkelijk schitterend. De zee werd rustiger naarmate we verder uit de kust kwamen (of zou het de gewenning zijn?). De wind echter wel pal tegen. Met een noordelijke stroom heb je dan in ieder geval nog een gunstige resultante. Na een paar uur zeilen draaide de stroom echter naar zuid en wordt het plots een veel minder gunstige koers. Ook raak je het zicht op de Nederlandse kust maar niet kwijt. Dat is dan het nadeel van goed zicht. Wie zei ook weer dat ieder voordeel zijn nadeel heeft?? Na de nacht bij het opkomen van de zon draaide de wind eindelijk wel naar de al veel eerder beloofde noordwestelijke richting en was ons eerste reisdoel (Lowestoft) eindelijk bezeild. Na een powernap van 2 uur met maatje Leo aan het roer, weer lekker fris doorgezeild……Lowestoft in zicht!!! Wat een geweldige belevenis. Als laatste gefinished en dus daarom wel het allermooiste onthaal op de kade.
Wat een prachtige haven moet dit vroeger zijn geweest. Het gebouw doet van een afstand nog vermoeden dat het Engelse sailingclubgebeuren iets was om "U" tegen te zeggen. Als je het goed bekijkt zijn alle benodigde faciliteiten er nog steeds, alleen wat gedateerd hier en daar. Na eerst een heerlijke maaltijd te hebben genoten, in de beschutting van het kuipje in een heerlijk zonnetje, met een zeer trots en tevreden gevoel een goede sigaar opgerookt met een fatsoenlijke dubbele whisky erbij. Dat hakt er wel in na een jaar niet gerookt te hebben; de drank was wel gewoon doorgeoefend. Om toch een beetje meer van de Engelse sferen te proeven een boulevard- en stadswandeling gemaakt. Niet te lang want de volgende dag moesten we weer bijtijds afvaren naar de volgende bestemming: Southwold. Dus vroeg te kooi om het opgelopen slaaptekort in te halen. Na alle opgedane ervaring (en ook een beetje door de drank) heerlijk geslapen. Dag 2, of eigenlijk al 3 als je een nacht doorhaalt, is het ritme toch veranderd met wederom een prachtige dag in het verschiet. Het wordt Southwold. Vergeleken bij de overtocht een klein stukje. Alles krijgt hierdoor een ander perspectief. Werkelijk mooi zeilweer en niet eens tegenwind. De ingang van Southwold laat niet lang op zich wachten en wij varen wederom als laatste de rivier op. De stroom loopt nog lekker naar binnen, vandaar die zenuwachtige tegenliggers. Ik meende toch echt gehoord te hebben dat we naar binnen mochten varen. Volgende keer toch maar een buitenspeaker aanschaffen voor de marifoon. Na te zijn gearriveerd in de mooie en enige marina van Southwold iets verder op de River Blyth met aan stuurboordzijde de meest geweldige vissershutten, krijgen we een warme ontvangst door de beide havenmeesters. Kan natuurlijk ook wel uit als je zo een 16 plaatsen hebt te beheren. Zeer aparte ervaring om tegen de stroom in af te meren. De motor moet in zijn vooruit blijven en met het regelen van het gas kun je perfect naast de buurman manoeuvreren. Door de nog draaiende schroef en het stromende water kun je nog alle kanten op sturen; heel bijzonder. Na fatsoenlijk te zijn afgemeerd volgen we de aanwijzing van de deputy harbourmaster op om het roer te fixeren; dit omdat er bij afgaand water mogelijk tot wel 6(!) knopen stroom mee kan staan. Als die stroom je roer omzet kan dat heel vervelend worden. Je krijgt er dan heel veel druk op en natuurlijk word je ook nog eens extra opzij gezet door de stroom. Wederom tijd om de sfeer te gaan proeven. Wat een heerlijk weer. Na een korte wandeling en het aanschaffen van een noodzakelijke pet om de zon uit het gezicht te houden, hebben we met een paar gezellige medereizigers een lokaal biertje geproefd op een terrasje. Het bier kon de sfeer niet verpesten. Wat een bijzonder aardige en gemoedelijke ambiance, de Nederlandse stress ebt langzaam maar zeker weg. Na nog wat (onder andere brood) te hebben gekocht weer terug naar de boot om te eten en te luieren. Morgen staat de moeilijkste trip op het programma. Het reisdoel is de haven Tidemill, een 10 mijl de rivier Deben op. Omdat de Carolina een diepgang heeft van ca 1.90 moet dit zeer precies en binnen korte tijd verlopen. Om er zeker van te zijn dat we op tijd de drempel van de haven kunnen oversteken gooien we op dag 4 om 10.30 u (BST) los te Southwold.
Onderweg hebben we geweldig zeilweer. Ons doel is lekker ruim bezeild met als vooruitzicht verderop nog ruimer te kunnen gaan zeilen. Op de noordelijke stroom lopen we 7 knopen over de grond. Het schiet lekker op en we komen dan ook veel te vroeg op de wachtplek aan. Wel weer als de een na laatste. Inmiddels is er contact over de marifoon tussen de andere ZWVU-schippers op een geheim kanaal waarschijnlijk, want de Bestevaer luistert standaard op 16, zodat wij als laatste het bericht te horen kregen dat er werd afgezien van de tocht naar de Tidemill. De rivier was gehuld in mist wat de missie nog wat hachelijker zou maken. Besloten werd om door te varen naar de laatste bestemming: bij Harwich de Orwell op en afmeren in de haven naast de Pin Milll, want daar moet je geweest zijn! Dat is algemeen bekend bij eenieder dus deze haven was al vol. Maar een echte ZWVU-er heeft niet alleen een plan B maar ook nog een plan C! Geweldig hoor, mijn clubgevoel is werkelijk enorm gestegen. Absoluut een prima organisatie (Piet Aafjes) en wat een groep geweldige medezeilers (allen!). Plan C wordt dus uitgevoerd. Na een opschietertje te hebben gemaakt voor de veerboot Hoek van Holland- Harwich en een toeter van waardering te hebben gekregen voor deze actie (het was echt best ruim hoor) de reis naar de haven vervolgd.
Het voordeel van onze mini oceancruisers is dat we snel en efficiënt kunnen afmeren, douchen (in douches zoals deze horen te zijn), toilet maken en omkleden in uitgaanstenue en juist op tijd aanschuiven in de jachtclub c.q. restaurant (een authentiek lichtschip) om het diner te gebruiken. Het enige nadeel van deze jachthaven is de afstand tot de winkels. Echter door het sociale en zeer snelle inburgeringsgedrag van enkele van onze clubgenoten is er een buurman-zeiler in bezit van auto bereid gevonden om enkelen van ons mee te nemen naar de lokale winkels om de nodige voorraden aan te vullen. Wat een heerlijke mensen toch hier; bijzonder aardig. Omdat de laatste haven nog steeds geen plek heeft, blijven we hier nog een extra (halve) nacht. Tijd genoeg voor een wandeling langs de rivier, want er moet ergens toch wel een kroeg zijn? En ja hoor, na met het grootste gedeelte van de groep een uurtje te hebben gelopen inderdaad een gezellig terrasje gevonden. Hier een heerlijk glas internationaal bier gedronken (ook dat schuimt hier niet). Wel een goed idee hoor want er kan echt meer bier in. En die glazen zijn ook niet zo benauwd; het went sneller als je jezelf openstelt voor de lokale gebruiken en het blijkt tevens geen straf. Omdat de eigen voorraden gespaard moeten blijven voor de terugreis gaan we weer lekker eten in het lichtschip; prima hap voor zeer redelijke prijs. Daarna nog een paar uurtjes te kooi voordat we aan de thuisreis gaan beginnen. Nog even een weersvoorspelling geluisterd, dat is niet echt om vrolijk van te worden. De richting is pal tegen en de kracht in de noordelijker gelegen gebieden belooft niet veel goeds. Nog geen weeralarm maar wel een windwaarschuwing. Met gemengde gevoelens gaan slapen. Reveille om 01:30, afvaart om 02:00 (Britse zomertijd); we gaan naar huis. Wat opvalt, is dat de hele boot naar diesel ruikt, vooral uit het kastje onder de spoelbak is het zeer sterk. De jerrycan met 20 liter staat in de aangrenzende bakskist; ze zullen hem wel te vol hebben gegooid in Southwold. Door het zeilen en het maken van helling is er wat over de rand gelekt zeker….. De rivier af naar zee, prachtig gezicht met al die lichtjes; ook goed uitkijken. Ik ben blij dat ik zowel de koers als de afstanden heb genoteerd als houvast. Ook de waypoints in de GPS gegooid zodat er niets mis kan gaan. Op de motor het ruime water op. Wat ook hier weer opvalt zijn de onstuimige golven. Na de zeilen te hebben gehesen (1 rifje voor de zekerheid tijdens het donker) bijna koers IJmuiden kunnen sturen. Ook de noordelijke stroom helpt ons lekker op weg. Bij het krieken van de dag kan het rif eruit en schiet het best even op. Nadat de stroom zuidelijk begon te lopen werd IJmuiden wel minder bereikbaar; de gang zat er echter nog lekker in. Scheveningen en dan later langs de kust met een noordelijke stroom en over bakboord over vlak water gaat ook lekker snel. Man, wat gaat dat soms hard met de minilaptop op het kajuitdak en de gelukkig weer werkende AIS module om de grote scheepvaart om ons heen goed kunnen monitoren. Wat daardoor ook opviel waren de vele voor anker liggende tankers, die liggen te wachten op een gunstiger prijs voor hun handelswaar. Dramatisch eigenlijk, dat moet toch ook wat kosten. Zo gaandeweg vliegt de tijd voorbij en gaat het alweer donker worden. Na een blik op de kaart blijkt dat ook Scheveningen best noordelijker is dan we hadden gehoopt. We zitten nu ter hoogte van de nieuwe waterweg en het gaat dus nog wel even duren voor we in IJmuiden zijn. Omdat ook de wind het hier laat afweten de motor gestart; minimaal 4 knopen vooruit blijven varen. Gemoedelijk varen we door in de richting van Hoek van Holland tot een klap en een motor die plots stopt. Wat is er aan de hand??? In eerste instantie wil de motor ook niet meer in de neutraalstand, na wat gerommel aan de bedieningshendel lukt dit later gelukkig wel. Nu rustig en verstandig blijven, waarschijnlijk wat in de schroef gehad. Motor gestart, pff die slaat gemakkelijk aan. Nu voorzichtig eerst maar in de achteruit, geen probleem, met wat meer toeren remmen we zelfs behoorlijk, het werkt nog. Nu dan maar weer vooruit en …… jawel we gaan weer. Zucht van verlichting, dat had ook anders kunnen aflopen. Na onderzoek bleek het dus een eigen touw te zijn ook nog. De lijn van de rolfok is nu wel wat korter. Goede les, probeer ook scherp en gedisciplineerd te blijven ondanks dat de vermoeidheid zijn tol gaat eisen. Ruim op die rommel!! Na deze bewogen nacht komt de zon weer op en blijft de wind weg. Dieselzeiltje blijft dus maar pruttelen. Omdat Bestevaer een tankje heeft van ca 25 liter moet er bijgevuld worden. Jammer want dan moet toch die rode Engelse gasolie erin….bakskist open en jerrycan eruit. Dat gaat veel te gemakkelijk. Nee hè, de sterke dieselgeur laat zich in één keer verklaren. 12 liter van de totaal 20 is weggelopen door een scheurtje onderin de jerrycan, de resterende 8 liter maar snel met behulp van het handige slanghevelpompje overgepompt in de tank. Dat wordt nog een hele klus om die rommel weer op te ruimen. Na inspectie blijkt de rommel vermengd met wat weggelekt motorkoelwater onder alle luiken te zijn verspreid. Het weer en de zee zijn gelukkig rustig, tijd om te denken. De hoeveelheid brandstof valt tegen, de wind valt tegen en staat ook nog pal tegen. Er rest ons niet anders dan de motor in economy-stand mee te laten pruttelen en op zeil door te varen. IJmuiden lijkt nog steeds erg ver weg. Na enkele uren komt dan toch eindelijk IJmuiden in zicht, het was gelukkig wat heiïg, anders heb je helemaal het gevoel dat het niet opschiet. We varen de pieren (met welkomstcomité) door op de laatste druppels brandstof, om na dik 30 slopende uren aan te meren aan de brandstofsteiger van Seaport Marina. Gelukkig kunnen ze hier de meeste van het met dieselverontreinigde bilgewater wegpompen en de tank weer tot de rand vullen met goede witte diesel. We zijn nu dus best moe. Leo en ik besluiten de boot af te meren in een box aan de M-steiger, waarna Leo naar huis gaat om te douchen en te slapen. Ik besluit ondanks alles toch wakker en op de boot te blijven. In een lekker IJmuidens zonnetje schenk ik mezelf een dubbele whisky in en steek een heerlijke sigaar op. En langzaam maar zeker begint het trotse en tevreden gevoel te overheersen boven de vermoeidheid. We hebben het wel even geflikt. Je hoeft geen boot te hebben van 12 meter of meer om een zeiltocht over zee te volbrengen. Wij zeilers van de ZWVU hebben met 5 bootjes van tussen de 8 en 9 meter lengte (de Carolina is 10,40) ontzettend veel plezier gehad tijdens onze oversteek. Ik durf ook te beweren dat wat meer wind zeker geen probleem zou zijn geweest.
Organisatie en medezeilers nogmaals hartelijk bedankt voor de geweldige week; ik vond het super,
Gerard Vester, Bestevaer